30
Mar
2020
Afscheid in tijden van corona I
30 Mar 2020
Alle maatregelen die wij als samenleving moeten nemen, hebben gevolgen voor de manier waarop wij afscheid kunnen nemen van de onzen.
En dat betekent dat er – terecht, maar verdrietig – duidelijke richtlijnen zijn voor een afscheid:
- bij een uitvaart mogen maximaal 30 personen bij elkaar komen, op 1,5 meter afstand van elkaar;
- persoonlijk afscheid nemen/ rouwbezoek is alleen mogelijk in heel intieme kring (maximaal zes personen);
- de laatste verzorging zal ons zorgteam begeleiden, nabestaanden zijn daar niet bij;
- op de uitvaartlocaties zullen alle medewerkers afstand houden, zij dragen beschermende kleding;
- wanneer je zelf symptomen hebt: blijf thuis, hoe moeilijk en verdrietig dat ook is;
- er is geen condoleance of samenzijn na afloop;
- kleinere aula’s in crematoria, evenals veel externe locaties: zij zijn nu niet in gebruik;
- ons contact zal veelal telefonisch (of per videocall) zijn, daar waar wij eerder dagelijks even bij de familie binnenlopen.
In tijden van rouw en afscheid is vaak juist het contact met vrienden en familie, datgene wat ons helpt. Dan is het zo fijn even die arm om je heen te voelen of samen dichtbij elkaar te kunnen staan. Dát contact is nu niet mogelijk.
Maar wij kunnen samen kijken naar wat in deze tijden wél kan. Creatief en aandachtig zijn in de manier waarop wij elkaar groeten, (oog)contact maken, de hand op het hart. Een zorgvuldige rouw- of herinneringskaart, met wellicht meer tekst dan gewoonlijk. Het meegestuurde condoleancekaartje, beschreven met een mooie herinnering of een woord van troost, per post verzenden. Een kaars aansteken, thuis, omdat je thuis moet blijven op de dag van de uitvaart. Herinneringen delen via (beeld)telefoon. Een bloem op elke stoel in de aula, zodat de familie omringd wordt. Kaarsen op of rond de kist om te omarmen. En natuurlijk zijn er allerhande technische mogelijkheden, waardoor mensen er toch ‘bij kunnen zijn’; live streaming of achteraf een opname bekijken. Uitvaartfotografie is altijd belangrijk, maar nu misschien wel meer dan ooit. En wellicht wil je – op een later moment en wanneer de tijden daar weer ruimte voor geven – iedereen samenbrengen in een herdenkingsbijeenkomst. Nog eens met elkaar samen zijn, herinneringen delen, foto’s bekijken, praten en dan wél die arm om iemand heen kunnen leggen. Want delen van verdriet, in welke vorm ook, helpt te dragen.
Afscheid nemen duurt voort in de tijd na de uitvaart. Wil je praktisch iets doen voor iemand van wie je weet dat hij of zij afscheid moet nemen van een lief? Kook eens voor ze en zet een maaltijd voor de deur. Biedt aan de hond uit te laten of pas een avond op – als je daartoe in staat bent. Schrijf met regelmaat een kaart of een brief.
Zo kan een afscheid – ook in deze omstandigheden – waardig en liefdevol invulling krijgen: door bewust keuzes te maken en mensen om je heen te betrekken. Misschien niet door fysieke aanwezigheid, maar wel in gedachten en hart.
